Βαλβίδα περιορισμού ροής…o φύλακας άγγελος των πυροσβεστών

Σε καμία άλλη υπηρεσία ή οργανισμό δεν χρησιμοποιούνται φιάλες-κύλινδροι ατμοσφαιρικού αέρα υπό πίεση τόσο συχνά και με τόσο βαριά χρήση όπως στις Πυροσβεστικές υπηρεσίες. Η τεχνογνωσία στους κυλίνδρους ατμοσφαιρικού αέρα είναι ήδη αρκετά συγκεχυμένη στην Ελλάδα σε ότι αφορά τους τελικούς χρήστες αλλά πιστεύω ότι ένα από τα πράγματα που πρέπει να γνωρίζουν πέρα από την ποσότητα και την διάρκεια των κυλίνδρων ατμοσφαιρικού αέρα οι πυροσβέστες και όχι μόνο, είναι η λεγόμενη βαλβίδα περιορισμού ροής ή Excess Flow Valve.

Αν ψάξουμε τόσο στον ιδιωτικό τομέα όσο και στον δημόσιο και κυρίως στις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης κατά καιρούς έχουν γίνει πολλά ατυχήματα λόγω θραύσης του λαιμού του κυλίνδρου με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη πορεία του κυλίνδρου στο χώρο με άλλοτε τραγικά αποτελέσματα και άλλοτε κωμικοτραγικά. Όπως και νάχει πάντως είναι ένας εν δυνάμει κίνδυνος για όλους όσους και όσες χρησιμοποιούν αναπνευστικές συσκευές ανοιχτού κυκλώματος και εν συνεχεία κυλίνδρους ατμοσφαιρικού αέρα.

Πριν περάσουμε στο τι πρέπει να κάνετε για να εξασφαλίσετε την απόλυτη ηρεμία τόσο του μυαλού σας όσου και του προϊστάμενου πυρασφάλειας ή του υπεύθυνου για την υγιεινή και την ασφάλεια καλό θα ήταν να εξηγήσω τεχνικά τι ακριβώς είναι αυτή η βαλβίδα.

Στο απευχόμενο σενάριο λοιπόν όπου ένα ράγισμα ή σπάσιμο βαλβίδας συμβαίνει στο λαιμό του κυλίνδρου, στη συνέχεια, αν η βαλβίδα είναι εξοπλισμένη με το τυποποιημένο σύστημα, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τον κύλινδρο να μετακινηθεί με τρομερή ώθηση (από την διαφυγή αέρα υπό υψηλή πίεση) σε οποιοδήποτε σημείο του χώρου που βρίσκεται, ως ιπτάμενος κύλινδρος προκαλώντας υλικές ζημιές ή ακόμα χειρότερα, τον τραυματισμό ανθρώπων.

Σε περίπτωση που αυτή η αποτυχία συμβεί σε ένα κύλινδρο που ενσωματώνει το σύστημα της βαλβίδας περιορισμού ροής (EFV) η βαλβίδα, θα ενεργοποιήσει αμέσως, την μείωση και έλεγχο του ρυθμού του όγκου & του αέρα που διαφεύγει σε βαθμό όπου ο κίνδυνος ενός κυλίνδρου να γίνει ιπτάμενος θα εξαλειφθεί. Αυτό το χαρακτηριστικό ασφαλείας θα ενεργοποιηθεί επίσης αν κάποιος ανοίξει κατά λάθος πλήρως την στρόφιγγα (κλείστρο)  της βαλβίδας στον αέρα του περιβάλλοντος – αυτό δεν πρέπει όμως ποτέ να γίνεται σκόπιμα.

Η βαλβίδα περιορισμού ροής έχει ελεγχθεί και εγκριθεί από τον Διαπιστευμένο Φορέα – BAM (Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο για την έρευνα υλικών και δοκιμών).

Οι κύλινδροι που φέρουν την βαλβίδα περιορισμού ροής (EFV) αναγνωρίζονται συχνά από το διαφορετικό χρώμα που έχει το χερούλι του κλείστρου, συνήθως χρώματος γκρι ή μπλε για την Ελβετία. Βεβαίως επειδή πολλοί κατασκευαστές πλέον χρησιμοποιούν αυτό το χαρακτηριστικό ασφαλείας το χρώμα στο χερούλι μπορεί να διαφέρει συμβουλευτείτε το ειδικό εγχειρίδιο του εκάστοτε κατασκευαστή σας.

Παρακάτω θα δείτε ορισμένες δοκιμές που έγιναν με την βοήθεια πολλών κατασκευαστικών οίκων φιαλών κυλίνδρων ατμοσφαιρικού αέρα και όχι μόνο και διενεργήθηκε από την Ένωση των Ελβετών Επαγγελματιών Πυροσβεστών. Στο βίντεο αρχικά θα δείτε τεστ με κυλίνδρους οι οποίο φέρουν το τυποποιημένο σύστημα στην βαλβίδα και φυσικά απογειώνονται στην κυριολεξία με το σπάσιμο του λαιμό του κυλίνδρου.

Προσοχή πρέπει να δώσετε ιδιαίτερα στην πορεία που εκτελεί ο κάθε κύλινδρος χωριστά και με διαφορετική ώθηση και ύψος. Στα τελευταία λεπτά του βίντεο φαίνεται η διαφοροποίηση όπου έχει εγκατασταθεί ειδική βαλβίδα EFV όπου ο κύλινδρος παραμένει στην θέση χωρίς να μετακινηθεί με την μέγιστη ασφάλεια για τον χρήστη και τους πλησίον του.

Κλείνοντας να σας παραθέσω τι σημαίνουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά πάνω στο σώμα της βαλβίδας του κυλίνδρου αν τυχόν χρειαστεί να την περιγράψετε σε κάποιον τεχνικό.

K500-503.0-S8 : Τύπος Βαλβίδας
EN144 : Ευρωπαϊκό πρότυπο ασφαλείας
π-0589 : Καταχωρημένο νούμερο εγγραφής
XX/XX : Χρόνος και μήνας
M18 : Σπείρωμα κυλίνδρου
F : Σύμφωνα με το πρότυπο EN137
-40°C/+60°C : Εύρος θερμοκρασίας λειτουργίας

Η πίεση λειτουργίας 200-300 bar είναι συνήθως εμφανής στο σώμα του κυλίνδρου.

Εφόσον λοιπόν προμηθεύεστε νέους κυλίνδρους για την υπηρεσία σας ή τον Πυροσβεστικό σας σταθμό, καλό θα ήταν να ζητάτε να περιέχουν αυτή την βαλβίδα περιορισμού ροής (EFV) για να εργάζεστε ήσυχοι. Βεβαίως στις περισσότερες περιπτώσεις στους ήδη υφιστάμενους κυλίνδρους μπορεί να προστεθεί ή να τροποποιηθεί κατάλληλα ο εκάστοτε κύλινδρος ώστε να φέρει την βαλβίδα EFV. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αλλαγής της βαλβίδας ή ακόμα και την εγκατάσταση της σε εξουσιοδοτημένα και διαπιστευμένα συνεργεία του εκάστοτε κατασκευαστικού οίκου αναπνευστικών συσκευών και φιαλών στην Ελλάδα.

Σε επόμενα άρθρα θα ασχοληθούμε και με τις υπόλοιπες καινοτομίες και ασφαλιστικές δικλείδες που περιέχουν οι βαλβίδες των κυλίνδρων.

Άρθρο του Ιωάννη Σ. Ρέτσιου

Ο Ιωάννης Σ. Ρέτσιος είναι σύμβουλος Health & Safety και εκπαιδευτής μέσων ατομικής προστασίας, με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας πεδίου. Εξειδικεύεται στον εξοπλισμό και τις λύσεις αντιμετώπισης για επικίνδυνα υλικά (Haz.Mat) και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης C.B.R.N.e., παρέχοντας ολοκληρωμένη τεχνογνωσία σε οργανισμούς και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε απαιτητικά περιβάλλοντα. https://www.linkedin.com