Χημικές στολές προστασίας, βασικές γνώσεις & χρήση

Οι Αμερικανοί έχουν ανέκδοτα για πολλά πράγματα, ένα όμως από αυτά που μου άρεσε πολύ είναι το παρακάτω, που εξηγεί ποιος είναι ο βασικός κανόνας των επικίνδυνων χημικών ουσιών σε ένα συμβάν.

Μεταφράζω σε ελεύθερη απόδοση

Πώς ένα πυροσβέστης αντιλαμβάνεται Haz.Mat συμβάν με την νέα μέθοδο:

1. Μέθοδος 1. Αξιωματικός στέκεται/όχημα δουλεύει: Κανένας κίνδυνος
2. Μέθοδος 2. Αξιωματικός αναίσθητος/ όχημα δουλεύει: Τοξικοί καπνοί
3. Μέθοδος 3. Αξιωματικός αναίσθητος/ όχημα σβηστό: Έλλειψη οξυγόνου
4. Μέθοδος 4. Αξιωματικός/όχημα λιώνουν: Χημικό ατύχημα οξέων
5. Μέθοδος 5. Αξιωματικός/όχημα καίγονται : Εξαιρετικά εύφλεκτα υγρά

Πέρα από τα αστεία, η αλήθεια είναι ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό οι υπηρεσίες που χρησιμοποιούν στολές χημικής προστασίας είναι ο Στρατός, η Πυροσβεστική και τα Διυλιστήρια.

Ας δούμε όμως πώς ξεκίνησαν όλα. Από τα πολύ παλιά χρόνια ο άνθρωπος είχε αρχίσει να αντιλαμβάνεται την επικινδυνότητα που έχουν ορισμένα χημικά ή άλλα υλικά για την υγεία του. Στην παρακάτω φωτογραφία No1 βλέπουμε μια από τις πρώτες «χημικές στολές» που χρησιμοποιήθηκε στον 1^ο Παγκόσμιο πόλεμο το 1918  από την Γαλλία για έναν ακτινογράφο σχετικά με την προστασία του από την ιονίζουσα ακτινοβολία¹.

Μια προσπάθεια κατασκευής χημικής στολής φωτογραφία No2 έγινε το 1940 από την MSA χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία αλλά σαφώς βελτιωμένη σχεδιαστικά και κατασκευαστικά από τους προκατόχους της. Η στολή φοριόνταν από μπροστά και έκλεινε με ένα αδιάβροχο φερμουάρ σε συνδυασμό με ένα σύστημα ανακύκλωσης της αναπνοής με ειδικά φίλτρα, ως στολή χημικής προστασίας ήταν κορυφή για την εποχή εκείνη. 

Αργότερα  όταν τα χημικά απόβλητα και τα ατυχήματα ειδικά στην δεκαετία του 1960 έγιναν πυκνά, εργάτες έπρεπε να απομακρύνουν με κάποιο τρόπο βαρέλια με χημικά μακριά από το εργοστάσιο φορώντας υποτυπώδης για την εποχή χημικές στολές κατασκευασμένες από απλό ελαστικό υλικό χωρίς να είναι αεροστεγής. Οι αναπνευστικές συσκευές τότε προσαρμοζόντουσαν εξωτερικά προστατεύοντας μόνο την αναπνοή του χρήστη παραμένοντας  εκτεθειμένες στις χημικές αλλοιώσεις.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η εταιρία Trelleborg η οποία ξεκίνησε δειλά δειλά το 1960 να κατασκευάζει στολές προστασίας & αδιάβροχα φθάνοντας την δεκαετία του 1980 να κατασκευάζει αξιόπιστες χημικές στολές προστασίας. Ερχόμενοι στο σήμερα οι κατασκευαστικές εταιρίες προσφέρουν ότι καλύτερο υπάρχει για την προστασία των εργαζομένων με ταυτόχρονη άνεση και εργονομία.

Θα ξεκινήσω αρχικά με την κατηγοριοποίηση τους σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό πρότυπο αλλά και το Αμερικανικό κατά NFPA.

Τύποι & Επίπεδα Χημικών Στολών

Αμερικανικό πρότυπο NFPA

Επίπεδο Α – Level A

Η υψηλότερη προστασία κατά ατμών, αερίων, υγρών οργανικών και ανόργανων σωματιδίων  κ.λ.π. Η στολή περιλαμβάνει πλήρη αεροστεγή επένδυση με ενσωματωμένη θήκη για την αναπνευστική συσκευή και μεγάλη οματοθυρίδα. Η αναπνευστική συσκευή φοριέται εσωτερικά για να μην επηρεάζεται από χημικές αλλοιώσεις. Ο χρήστης μπορεί να φοράει είτε κάλτσες είτε μπότες ειδικού τύπου με την στολή αυτή καθώς και ειδικά γάντια ανθεκτικά σε χημικά υλικά. Η στολή είναι ολόσωμη και χρειάζεται απαραίτητα σύστημα ενδοεπικοινωνίας. Οι στολές επιπέδου Α είναι επαναχρησιμοποιούμενες για όλη την διάρκεια της ζωής τους που σημαίνει ότι εφόσον καθαριστούν και απολυμανθούν με την ειδική διαδικασία είναι έτοιμες για χρήση ξανά.

Η χρήση της στολής αυτής απαιτεί ειδική εκπαίδευση από προσωπικό που έχει εξοικειωθεί τόσο στην διαδικασία ένδυσης όσο και στην διαδικασία χρήσης της με όλα τα παρελκόμενα που μπορεί να φέρει.  Συναντάται ως μέσο προστασίας συνήθως στις Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Καταστροφών του Πυροσβεστικού Σώματος και στα σώματα Στρατού που είναι υπεύθυνα για την διαχείριση βιολογικών ραδιολογικών πυρηνικών απειλών και τεχνολογικών ατυχημάτων.

Επίπεδο Β – Level B

Η προστασία επιπέδου Β περιέχει ειδικό υλικό κατασκευής της στολής που προστατεύει από «πιτσιλίσματα» (splashes) από επικίνδυνα χημικά. Κάποιες φορές η αναπνευστική συσκευή μπορεί και να φοριέται εξωτερικά από την χημική στολή προστασίας η οποία δεν είναι ικανή να προστατεύει από χημικούς ατμούς.  Στο σημείο των αστραγάλων, των καρπών, στο πρόσωπο κ.λ.π υπάρχουν ειδικά λάστιχα που αποτρέπουν την εισροή χημικών υγρών εντός της στολής.

Αναλόγως της προστασίας που επιθυμεί ο χρήστης από το χημικό υλικό προστίθενται ειδικά ανθεκτικά γάντια και μπότες. Η στολή μπορεί και να είναι ολόσωμη ή και σε δύο κομμάτια (τζάκετ και παντελόνι) και όπως και στο επίπεδο Α χρειάζεται απαραίτητα σύστημα ενδοεπικοινωνίας. Είναι μια μετρίου κόστους στολή χημικής προστασίας και χρησιμοποιείται ευρέως από διυλιστήρια και υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης όταν έχει προσδιοριστεί η επικινδυνότητα του χημικού υλικού. Δεν έχει την ίδια ανθεκτικότητα με την στολή επιπέδου Α.

Επίπεδο C – Level C

Το επίπεδο προστασίας C διαφέρει από το επίπεδο Β αναφορικά με τον εξοπλισμό που χρειάζεται για την αναπνευστική προστασία. Ο ίδιος τύπος προστασίας υλικού που χρησιμοποιείται για την κατασκευή της στολής στο επίπεδο Β  χρησιμοποιείται και στο επίπεδο C. Στο επίπεδο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί αναπνευστική προστασία με συστήματα τύπου PAPR (Powered Air Purifying Respirator)  ή προσωπίδες ολόκληρου προσώπου με διηθητικά φίλτρα προστασίας χωρίς αναπνευστική συσκευή ανοικτού κυκλώματος θετικής πίεσης.

Οι χρήστες επιτρέπεται να χρησιμοποιούν αυτή την στολή και τα μέσα αναπνευστικής προστασίας εφόσον γνωρίζουν με ακρίβεια τον τύπο του χημικού ή επικινδύνου υλικού καθώς και την επάρκεια σε οξυγόνο στον χώρο που θα επιχειρήσουν. Ως ελάχιστο επίπεδο συγκέντρωσης οξυγόνου ορίζεται σύμφωνα με το NFPA το 19,5% ενώ η αντίστοιχη Ευρωπαϊκή οδηγία ορίζει στο 17,5%.

Επίπεδο D – Level D

Το επίπεδο D δεν προσφέρει καμιά προστασία από χημικούς παράγοντες και κινδύνους. Συνήθως χαρακτηρίζεται κατά αυτό το τρόπο η κλασική στολή πυρόσβεσης που φοράνε οι πυροσβέστες σε συνδυασμό με το κράνος τους τα παπούτσια τους και τα γάντια. Η στολή επιπέδου D μπορεί να χαρακτηριστεί και η πιο απλή στολή προστασίας για πλύσιμο αυτοκίνητων συνδυαζόμενη με εδικά παπούτσια προστασίας και γάντια.

Ερχόμενοι στην Ευρωπαϊκή ένωση όπου και ανήκουμε ακολουθούμε τα παρακάτω έξι (6) ειδικά πρότυπα αναλόγως των αναγκών που έχουμε:

• Τύπος 1: Προστατεύει από όλα τα υγρά και αέρια χημικά. Αεροστεγής. Σχεδόν ιδίας εφαρμογής με την Αμερικανικού τύπου επιπέδου A.
  • Τύπος 1A: Προστατεύει από όλα τα υγρά και αέρια χημικά. Αεροστεγής. Ο εξοπλισμός φέρεται εσωτερικά της στολής
  • Τύπος 1B: Προστατεύει από όλα τα υγρά και αέρια χημικά. Αεροστεγής. Ο εξοπλισμός φέρεται εξωτερικά της στολής
• Τύπος 2: Προστατεύει από όλα τα υγρά και αέρια χημικά. Δεν είναι Αεροστεγής (καταργήθηκε)
• Τύπος 3: Προστατεύει από τα υγρά χημικά για περιορισμένο χρόνο. Υδατοστεγής.
• Τύπος 4: Προστατεύει από τα υγρά χημικά για περιορισμένο χρόνο. Προστασία μόνο έναντι πιτσιλίσματος. Σχεδόν ιδίας εφαρμογής με την Αμερικανικού τύπου επιπέδου C.
• Τύπος 5: Προστατεύει από τα υγρά χημικά για περιορισμένο χρόνο. Καλύπτει ορισμένα σημεία του σώματος μόνο. Σχεδόν ιδίας εφαρμογής με την Αμερικανικού τύπου επιπέδου D.
• Τύπος 6: Προστατεύει από ορισμένα υγρά για περιορισμένο χρόνο.

Πως θα επιλέξετε μια χημική στολή

Η επιλογή μιας χημικής στολής προστασίας πολλές φορές μπορεί να είναι πονοκέφαλος για τους υπευθύνους ασφαλείας, τεχνικούς ασφαλείας, υπεύθυνους τμήματος μηχανολογικού εξοπλισμού πυρόσβεσης και διάσωσης αλλά είναι μια αναγκαία εργασία – μελέτη που πρέπει να γίνει. Στην Ελλάδα όπως είπα παραπάνω χρησιμοποιούμε τον Ευρωπαϊκό κανονισμό αλλά σε ορισμένες υπηρεσίες όπως της Πυροσβεστικής υπηρεσίας, η εκπαίδευση στα στελέχη τους κατά την περίοδο των Ολυμπιακών αγώνων έγινε από Αμερικανούς ειδικούς στα ΧΒΡΠ και έτσι υιοθέτησαν το πρότυπο των Ηνωμένων Πολιτειών εκπαιδευτικά κάτι που με την συνεχή εκμάθηση τείνει να αλλάξει. Ο τρόπος επιλογής μπορεί να γίνει αρκετά εύκολος αρκεί να γνωρίζουμε τις απαντήσεις στα παρακάτω βασικά ερωτήματα.

1.Σε ποιους χημικούς παράγοντες – κινδύνους εκτίθεστε κατά την ώρα της εργασίας σας;

Αν ξέρετε τους παράγοντες κινδύνου επιλέγετε τον τύπο στολής σύμφωνα με τα δεδομένα που έχετε και τους πίνακες που σας δίνουμε σε αυτό το άρθρο ή τους πίνακες που σας έχει προμηθεύσει ο κατασκευαστής που έχετε επιλέξει. Αν δεν γνωρίζετε τότε πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για το χειρότερο άρα θα επιλέξετε την καλύτερη και πιο αξιόπιστη χημική στολή προστασίας για είστε πλήρως καλυμμένοι.

2.Χρειάζεται να φορέσετε αναπνευστική συσκευή κατά την διάρκεια της εργασίας σας;

Αν όχι επιλέξτε μια στολή χημικής προστασίας απλού τύπου σύμφωνα με τους δεδομένους κινδύνους που έχετε στο χώρο εργασίας σας.
Αν πρέπει να φέρετε προσωπίδα ολόκληρου προσώπου με φίλτρο προστασίας λόγω των χημικών ή άλλων ουσιών που υπάρχουν στο χώρο εργασίας σας, επιλέξτε την αντίστοιχη στολή που δέχεται αυτού του είδους τον εξοπλισμό.
Αν πρέπει να χρησιμοποιήσετε συσκευή αναπνευστικού κυκλώματος θετικής πίεσης τότε απαραιτήτως πρέπει να επιλέξετε την κατάλληλη στολή χημικής προστασίας που δέχεται την αναπνευστική συσκευή εντός της στολής και παρέχει την κατάλληλη άνεση και εργονομία.

3.Πως θα περιγράφατε το χώρο εργασίας σας;

Αν στον χώρο που θα εργαστείτε έχει γίνει π.χ. ένα τροχαίο ατύχημα με πιθανή διαρροή χημικών και υπάρχουν κοφτερά αντικείμενα ή πιθανότητα διάσχισης του υλικού της στολής σας τότε πρέπει να επιλέξτε μια στολή με μεγάλο παράγοντα αντοχής στην διάσχιση (μηχανική αντοχή του υλικού) που σημαίνει ότι καλό θα ήταν να επιλέξετε μια στολή χημικής προστασίας επαναχρησιμοποιούμενη.
Σε κλειστούς χώρους εργασίας όπως π.χ. δεξαμενές με ανθρωποθυρίδες εισόδου – εξόδου καλό θα ήταν να επιλέξετε μια στολή χημικής προστασίας όπου η αναπνευστική συσκευή φέρεται εξωτερικά και σε κατάσταση ανάγκης μπορεί να αφαιρεθεί από την πλάτη σας και να περάσετε φορώντας την μέσα από ένα στενό χώρο χωρίς να κινδυνέψει η αναπνοή σας.

4.Στην περίπτωση μόλυνσης πόσο εύκολο είναι το χημικό να καθαριστεί από την στολή σας;

Αν η χημική ουσία γνωρίζετε ότι είναι δύσκολο να αφαιρεθεί μετά από την στολή σας (σε περίπτωση που έρθετε σε επαφή) τότε είναι καλύτερο να φοράτε την αναπνευστική συσκευή εντός της χημικής σας στολής.

5.Ποιοι είναι οι συσχετιζόμενοι κίνδυνοι κατά την διάρκεια της εργασίας με το χημικό υλικό που διαχειρίζεστε;

Αν για παράδειγμα γνωρίζετε ότι θα χειριστείτε επικίνδυνα χημικά όπως υγροποιημένα αέρια, το υλικό της στολής σας θα πρέπει να έχει αντίστοιχες προδιαγραφές για την αντοχή σε π.χ. υγρό άζωτο έτσι ώστε να μην «σπάσει» το υλικό της στολής στην άμεση επαφή με το υλικό αυτό.
Αν υπάρχει περίπτωση πιθανής έκρηξης ή πυρκαγιάς τότε η στολή πρέπει να έχει την αντίστοιχη προδιαγραφή για την αντοχή π.χ. μέχρι και πέντε (5sec) δευτερολέπτων σε επαφή με φλόγα ή τις απαιτούμενες αντιεκρηκτικές ιδιότητες.
Αν γνωρίζετε ότι υπάρχουν επικίνδυνα τοξικά που πιθανώς θα έρθετε σε επαφή τότε είναι απαραίτητο να επιλέξετε χημική στολή προστασίας υψηλού επίπεδου αεροστεγής με αναπνευστική συσκευή θετικής πίεσης εσωτερικά.

Δείτε ένα παράδειγμα επιλογής χημικής στολής από την Draeger®
(κάντε κλικ για μεγέθυνση)

Γνωρίζοντας πλέον τον τύπο ή επίπεδο στολής που χρειάζεστε μπορείτε να κάνετε μια έρευνα αγοράς ζητώντας υποχρεωτικά την κάλυψη Ευρωπαϊκού προτύπου συμμόρφωσης, προαιρετικά εφόσον επιθυμείτε την κάλυψη Αμερικανικού προτύπου συμμόρφωσης, την ενδεικτική τιμή αγοράς & τον εκτιμώμενο χρόνο ζωής. Πολύ σημαντικό επίσης είναι να ζητήσετε να υπάρχει εγγύηση του προϊόντος καθώς και υποστήριξη κατόπιν αγοράς (after sales) εγχώρια (από εξουσιοδοτημένο πιστοποιημένο service center)  και όχι απομακρυσμένα.

Ο εκτιμώμενος χρόνος ζωής των επαναχρησιμοποιούμενων χημικών στολών ποικίλει από 5 μέχρι και 15 χρόνια αναλόγως του υλικού κατασκευής τους, της κατασκευάστριας εταιρίας και της καλής συντήρησης-χρήσης, από μέρους σας. Αναφορικά με την συντήρηση θα μιλήσουμε παρακάτω. Ο υπολογισμός της διάρκειας ζωής όταν η στολή έχει εκτεθεί επανειλημμένα σε χημικούς παράγοντες θα αναλυθεί στο 2ο μέρος.

Στο εσωτερικό της στολής χημικής προστασίας υπάρχει μια ταμπέλα όπου αναγράφονται οι προδιαγραφές ασφαλείας, χαρακτηριστικά της στολής όπως μέγεθος, αξεσουάρ αλλά και ημερομηνία κατασκευής. Αν η ημερομηνία κατασκευής αθροιστικά με τα χρόνια ζωής της στολής έχει περάσει την παρούσα ημερομηνία τότε η στολή έχει λήξει.

Τι σημαίνει ότι μια στολή χημικής προστασίας έχει λήξει;

Η στολή μπορεί να φορεθεί με ασφάλεια; NAI για εκπαιδευτικούς λόγους μόνο.

Η στολή επηρεάζει την υγιεινή μου; ΟΧΙ αν έχει υποστεί καθαρισμό – απολύμανση.

Η στολή θα με προφυλάξει από ενδεχόμενους χημικούς κινδύνους; Σύμφωνα με το κατασκευαστή μετά την λήξη του προϊόντος δεν δίνεται καμιά απολύτως εγγύηση ότι η διαπερατότητα της στολής θα παραμείνει ακέραια. Όπου υπάρχουν ενώσεις , ραφές και θερμοκόλληση υπάρχει μεγαλύτερη επικινδυνότητα.

Η στολή έχει την ίδια ημερομηνία λήξης με τα γάντια και τις μπότες; ΟΧΙ, πολλές φορές τα γάντια προστασίας τείνουν να λήγουν νωρίτερα και να χρειάζονται αντικατάσταση όπως και οι μπότες μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή επίπονη χρήση.

Η στολή επισκευάζεται για να παραταθεί ο χρόνος ζωής της; ΟΧΙ, ο χρόνος ζωής της στολής δεν μπορεί να επιμηκυνθεί με επισκευές ή αντικαταστάσεις εξαρτημάτων καθώς το υλικό κατασκευής λήγει και δεν αντικαθίσταται.

Η στολή ανακυκλώνεται; ΝΑΙ, καλό θα ήταν αν δεν χρειαζόσαστε την στολή για εκπαιδευτικούς λόγους να συμβουλευτείτε το εγχειρίδιο του κατασκευαστή για τον σωστό τρόπο απόρριψης του προϊόντος.

Πότε πρέπει να αντικαταστήσω την στολή αν δεν έχει λήξει;  Η στολή πρέπει να αντικατασταθεί όταν φθαρεί, καταστραφεί χωρίς δυνατότητα επιδιόρθωσης ή έπειτα από έκθεση σε χημικές ουσίες που δεν διασπώνται. Αν εντοπιστούν αλλαγές στις ιδιότητες του υλικού (ακαμψία, διόγκωση, αίσθηση κολλήματος ή άλλα φαινόμενα), η στολή δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ξανά και πρέπει να αντικατασταθεί. Σε περιπτώσεις αμφιβολίας επικοινωνήστε με τον προμηθευτή σας.

Αναφορικά με την συντήρηση της χημικής στολής

Αναλόγως του κατασκευαστικού οίκου της στολής σας δίδονται συνήθως και οι οδηγίες συντήρησης του προϊόντος που επιλέξατε. Θα σας συμβουλέψω να ακολουθήσετε τον παρακάτω δεκάλογο που σας έχω ετοιμάσει ανεξαρτήτως κατασκευαστικού οίκου.

1. Αερίζετε και ελέγχετε οπτικά μηνιαίως την χημική στολή σας.
2. Αλλάζετε την διάφανη πλαστική σακούλα ανά εξάμηνο και ελέγξτε την ορθή καμπυλότητα της οματοθυρίδας της χημικής στολής.
3. Καθαρίστε και απολυμάνετε την χημική στολή σας μετά από κάθε χρήση.
4. Διπλώνετε με το σωστό τρόπο την χημική στολή σας και αποθηκεύεται σε σκιερό και με φυσιολογική θερμοκρασία χώρο σε βαλίτσα ή θήκη ειδική.
5. Λιπάνετε πριν & μετά από κάθε χρήση με το ειδικό κερί το φερμουάρ της στολής χρησιμοποιώντας το δείκτη και τον αντίχειρα σας σε όλο το μήκος του φερμουάρ. Προτείνεται λιγότερο κερί συχνότερα παρά πολύ σπανιότερα.
6. Αποθηκεύετε την στολή σας πάντα με το φερμουάρ κλειστό αφήνοντας μόνο πέντε με δέκα εκατοστά άνοιγμα (5-10cm) .
7. Ελέγξτε για κοψίματα και αμυχές τις μπότες προστασίας της στολής.
8. Ελέγξτε για σκασίματα ή εκδορές τα λαστιχένια γάντια της στολής.
9. Ελέγξτε εσωτερικά την κουκούλα στα σημεία κόλλησης της ζελατίνας (οματοθυρίδας) για σκασίματα ή αποκόλληση.
10. Ετοιμάστε ένα ηλεκτρονικό αρχείο με τα χαρακτηριστικά της χημικής στολής όπως σειριακό αριθμό , παρτίδα, ημερομηνία λήξης, όπου θα κρατάτε τους έλεγχους που κάνατε με τις παρατηρήσεις σας.

Παραθέτω ένα πίνακα με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα για την ευκολία σας 

Κυριότερα Ευρωπαϊκά πρότυπα

• EN 943-2:2019 Type 1a (ET)
• EN 943-2:2019 Type 1b (ET) SOLAS etc.
• EN 943-2:2019 Type 1a (ET) NFPA 1994-2007, Class 2
• EN 943-2:2019 Type 1b (ET) SOLAS etc.
• EN 943-1:2015+A1:2019 Type 1a SOLAS
• EN 943-1:2015+A1:2019 Type 1b SOLAS etc.
• EN 943-1:2015+A1:2019 Type 1b SOLAS etc.
• EN 14605:2005+A1:2009 Type 3 & 4 SOLAS etc.
• EN 1511 Type 3 EN 1512 Type 4 etc.
• EN 1511 Type 3 EN 1512 Type 4etc.
• EN 466 Type 3 etc.
• EN 465 Type 4 etc.

Κυριότερα Αμερικανικά πρότυπα

• NFPA 1991

Επειδή η περιγραφή των χημικών στολών δεν μπορεί να αναλυθεί σε μερικές σελίδες αρθρογραφίας λόγω της φύσης του αντικειμένου, σας συμβουλεύω να διαβάσετε τα εγχειρίδια λειτουργίας των χημικών στολών προστασίας των δύο μεγαλύτερων κατασκευαστών Draeger & Ansell αναλυτικά και να ακολουθήσετε αναλόγως των προϊόντων που έχετε τις οδηγίες συντήρησης , αποθήκευσης και χρήσης των στολών σας.

Τεχνική ανάλυση 

Παρακάτω θα δούμε πιο αναλυτικά διάφορα σημεία όπως η οματοθυρίδα της στολής, τα γάντια προστασίας και οι συνδυασμοί αυτών καθώς και τις μπότες που υπάρχουν προσαρτημένες ή προσθαφαιρούμενες στις στολές καθώς και σημαντικά παρελκόμενα και αξεσουάρ. Το σύστημα αερισμού των στολών χημικής προστασίας όπως και το  σύστημα ασφάλισης τους θα αναλυθεί εκτενώς.

Για ιστορικούς λόγους να αναφέρουμε ότι τα άρθρα μου είναι βασισμένα  στους δυο μεγαλύτερους κατασκευαστές χημικών στολών προστασίας των εταιριών Draeger & Ansell.

Γάντια Προστασίας Χημικής Στολής

Ξεκινώντας να πούμε ότι έχουμε τρεις βασικές κατηγορίες γαντιών προστασίας:

1. Υπάρχων συνδυασμός σύμφωνα με το EN

Γάντια χαμηλής χημικής αντίστασης τύπου Viton ή Viton/Butyl. Προαιρετικά γάντια υπερκάλυψης που μπορούν να φορεθούν για προστασία από κοψίματα και χτυπήματα. (K-mex, Tricotril)

2. Νέος συνδυασμός σύμφωνα με το ΕΝ

Γάντια Tricotril-Silvershield, προσφέρουν την μέγιστη ευαισθησία στην αφή. Υψηλότερης χημικής αντίστασης, με ενσωματωμένη προστασία κατά της κοπής & των χτυπημάτων.

3. Συνδυασμός σύμφωνα με το NFPA (ΗΠΑ)

Γάντια Βutyl- Silvershield, υψηλότερης χημικής αντίστασης.  Υψηλότερης μηχανικής καταπόνησης με δυνατότητα προαιρετικών γαντιών υπερκάλυψης K-mex.

• Γάντια υπερκάλυψης για Κρυογενικά Υλικά (π.χ. υγρό Άζωτο)

Πρότυπα Ευρωπαϊκά

• EN 374
• EN 420
• EN 388

Πρότυπα Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής

• NFPA 1991

Τα γάντια Viton/Butyl είναι τα πιο διαδεδομένα αυτή την στιγμή για όλες τις χημικές στολές και δίνουν την δυνατότητα να ενισχυθούν εξωτερικά με γάντια επικάλυψης αναλόγως των αναγκών του χρήστη ή της υπηρεσίας. Τα εξωτερικά γάντια όπως προανέφερα μπορούν προσφέρουν επιπλέον προστασία από κοψίματα, κρυογενικά υλικά, ειδικές χημικές ουσίες κ.λ.π.

Για την προσαρμογή των γαντιών της χημικής στολής υπάρχουν διάφοροι τρόποι ανά κατασκευαστή σύμφωνα με διεθνείς νομοθεσίες.

 

 

Σύστημα με δακτύλιο μόνιμης προσάρτησης γαντιών Draeger®
Τα γάντια προσαρμογής φέρουν ειδικό δακτύλιο στο ύψος του καρπού ο οποίος είτε είναι μόνιμα προσαρτημένος πάνω στο μανίκι της χημικής  στολής και φυσικά σε περίπτωση ζημιάς αντικαθίσταται είτε ως προσθαφαιρούμενο στην στολή με σύστημα bayonet.

 

 

Σύστημα προσθαφαιρούμενο Bayonet προσάρτησης γαντιών Ansell®
Σε κάποιες χημικές στολές τα γάντια μπαίνουν ως τελευταία προσθήκη και ασφαλίζονται στο ύψος των καρπών με εiδική αεροστεγή ταινία τύπου Chemtape®.

 

Να επισημάνουμε ότι είναι απαραίτητο αλλά όχι υποχρεωτικό ο χρήστης που θα φορέσει την στολή χημικής προστασίας να έχει φορέσει πρωτίστως τα βαμβακερά γάντια για να μην κολλήσουν τα δάχτυλα του κατά την απόθεση της στολής όταν έχει τελειώσει. Πολλές φορές αν φορέσετε την στολή χημικής προστασίας χωρίς βαμβακερά γάντια λόγω του ιδρώτα, όταν θα βγάλετε την στολή το σημείο των γαντιών θα διπλώσει ανάμεσα στα δάχτυλα και η ένδυση του επόμενου χρήστη θα είναι δύσκολη καθώς θα πρέπει να φτιάξει τα δαχτυλιά του γαντιού για την σωστή προσαρμογή. Σημαντικό είναι να αναφέρω ότι θα πρέπει ο χρήστης κάποια στιγμή να βγάλει τα δάχτυλα του από το γάντι (ενώ είναι μέσα στη στολή) για να σκουπίσει με την πετσέτα την οματοθυρίδα ή να κάνει άλλη ρύθμιση και μετά θα πρέπει να τα ξαναβάλει. Τα μεγέθη που υπάρχουν συνήθως ξεκινούν από το Νο 9 και φτάνουν μέχρι και το Νο 11.

Οματοθυρίδα Στολής Χημικής Προστασίας

Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που συμβαίνουν κατά την αποθήκευση της στολής χημικής προστασίας είναι η κακή τακτοποίηση της που αφορά όχι μόνο τον τρόπο δίπλωσης των μανικιών και της στολής γενικότερα αλλά την μη χρήση σακούλας νάιλον για την οματοθυρίδα. Αν αποθηκεύσετε μια στολή η οποία είναι τύπου 1^α η οποία παρέχει ενσωμάτωση της αναπνευστικής συσκευής εσωτερικά της στολής θα παρατηρήσετε ότι η οματοθυρίδα έχει κύρτωση από τον κατασκευαστή για να υπάρχει ευρύ οπτικό πεδίο αφενός και αφετέρου ικανός χώρος για τον χρήστη εσωτερικά ακόμα και αν φέρει προσωπίδα ολόκληρου προσώπου και κράνος προστασίας.

Το κράνος πρέπει πάντα να φέρεται εντός της χημικής στολήςΑναφορικά με το κράνος να επισημάνω ότι πρέπει να φέρεται εντός της χημικής στολής καθώς έχει άμεση σχέση με την σωστή προσαρμογή κράνους στολής.  Σε περίπτωση πτώσης του χρήστη για οποιαδήποτε λόγο ή πτώσης φερτών υλικών στο κεφάλι του θα τραυματιστεί σοβαρά καθώς η χημική στολή ΔΕΝ μας προστατεύει από πυρκαγιά ή ρίψεις αντικειμένων. Ένας άλλος λόγος που προτείνω ανεπιφύλακτα την χρήση κράνους είναι και η σωστή θέση οματοθυρίδας – κουκούλας και η στήριξη αυτών.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ:  Μην ξεχνάτε την χρήση της σακούλας για την οματοθυρίδα

Η χρήση της σακούλας γίνεται για να κρατάει την κύρτωση της οματοθυρίδας όταν αυτή είναι αποθηκευμένη και συσκευασμένη.

Απατώντας σε ερώτημα φίλου αναφορικά με την διάκριση μια οματοθυρίδας με επένδυση αντιθαμβωτική ή μη, βρήκα πληροφορία μόνο αναφορικά με την εταιρία Draeger η οποία προσδιορίζει το μαύρο πλαίσιο εντός της οματοθυρίδας όπου έχει γίνει ενίσχυση με επιπλέον μεμβράνη τύπου Anti-Fog. Δυνατότητα τοποθέτησης αντιθαμβωτικής επίστρωσης προσφέρει και η Ansell. Οι οματοθυρίδες είναι γενικά κατασκευασμένες από υλικό ανθεκτικό σε κρούση (PVC 2 mm) με πολύ καλή επίσης ανθεκτικότητα σε χημικές ουσίες.

Εξωτερικά της οματοθυρίδας δύναται να προστεθεί φιλμ ή ζελατίνα αντιχαρακτικού τύπου για την αποφυγή ζημιών στην βασική οματοθυρίδα. Συνήθως προσφέρονται από τα εργοστάσια κατασκευής κατόπιν αιτήματος σετ αντιχαρακτικών ζελατίνων σε συσκευασία των 10 τεμαχίων.

Μπότες προστασίας

Υπάρχουν μπότες προστασίας όπως προανέφερα ενσωματωμένες στην στολή ή προσθαφαιρούμενες εφόσον η χημική στολή έχει «κάλτσα» στο τελείωμα των ποδιών.
Όταν λέω «κάλτσα» εννοώ ότι αποτελεί συνέχεια της στολής και όχι επιπλέον εξάρτημα. Όπως βλέπετε στην φωτογραφία παρακάτω ο χρήστης μπορεί να επιλέξει αν η χημική στολή του θα έχει στο τελείωμα των ποδιών ενσωματωμένες τις μπότες χημικής προστασίας ή τις λεγόμενες «κάλτσες» ως τελείωμα στα μπατζάκια της στολής. Ένα μειονέκτημα που έχουν οι κάλτσες είναι ότι μπορεί να σχιστούν στο βάλε βγάλε (μετά από κακή χρήση ή πολλά έτη) ή  να κρατήσουν χημικούς παράγοντες στις διπλώσεις τους κατά την απολύμανση και τον καθαρισμό. ( εάν δεν γίνει σωστή εφαρμογής της μπότας με chemtape ή άλλο τρόπο).

Η επιλογή της μπότας για την χημική στολή μπορεί να είναι τύπου Nitrile ή PVC αρκεί να παρουσιάζουν χημική αντίσταση, οι PVC κατά EN ISO 20345 και οι τύπου Nitrile σύμφωνα με το EN 20345 type S5 HRO SRC, EN 15090 type F3A, vfdb 0801 2006-11. Οι ενσωματωμένες μπότες κάνουν το ντύσιμο μια απλή διαδικασία και σίγουρα πιο γρήγορη.

Μπότες προστασίας τύπου PVC	Μπότες προστασίας τύπου Nitrile
(εικονίζεται και σύστημα τύπου Airpack δεν αφορά την συγκεκριμένη χημική στολή καθώς μιλάμε για χημικές στολές ενσωμάτωσης Α.Σ.Α.Κ.)

Οι αεροστεγείς κάλτσες μπορούν να φορεθούν με διάφορα μεγέθη σε μπότες ασφαλείας. Αυτή η επιλογή προτείνεται όταν δεν υπάρχει ατομικός εξοπλισμός για κάθε χρήστη και οι στολές χημικής προστασίας φοριούνται από κοινού τότε ο κάθε χρήστης είναι λογικό να έχει διαφορετικό μέγεθος ποδιού. Οι προδιαγραφές έχουν όπως πιο πάνω δεν αλλάζει κάτι.
Συμπληρωματικά να σας ενημερώσω ότι πολλές μπότες χημικής προστασίας διαθέτουν προστατευτικό δαχτύλων (toe cap), υψηλή αντίσταση στα χημικά, είναι αντιολισθητικές και ανθεκτικές στην θερμοκρασία.

Σύστημα αερισμού κλιματισμού στολής χημικής προστασίας

Οι αεροστεγείς στολές Ansell έχουν ως βασικό εξοπλισμό (όχι η στολή Freeflow) ένα εσωτερικό σύστημα αερισμού. Το σύστημα συνδέεται με την Α.Σ.Α.Κ. μέσω μίας ρυθμιστικής βαλβίδας, η οποία μπορεί να ρυθμιστεί για να παρέχει ρυθμό ροής 0, 2, 30 ή 100 λίτρα/λεπτό. Τα 2 λίτρα/λεπτό είναι ο κανονικός ρυθμός ροής που δημιουργεί υπερπίεση στη στολή για προστασία από αιφνίδια διάτρηση. Ο αέρας διανέμεται μέσα στα μανίκια και στα μπατζάκια μέσω λεπτών σωλήνων από PVC.

Κατά περίπου τον ίδιο τρόπο οι στολές χημικής προστασίας της Draeger διαθέτουν εσωτερικό κλιματισμό – αερισμό μέσω μια ρυθμιστικής βαλβίδας PT120L, η οποία μπορεί να παράσχει ρυθμό ροής 0, 5, 30 ή 120 λίτρα/λεπτό. Ο αέρας επίσης διανέμεται μέσα στα μανίκια και στα μπατζάκια μέσω λεπτών σωλήνων από PVC.

Ο συμπιεσμένος ατμοσφαιρικός αέρας από την Α.Σ.Α.Κ. ή την εξωτερική πηγή χρησιμοποιείται για τον κλιματισμό της στολής στα πόδια στα χέρια και στην περιοχή του στήθους με ρύθμιση αντίστοιχα στα 0 / 5 / 30 ή 120 λίτρα το λεπτό. Κατά αυτόν τον τρόπο η ζέστη και υγρασία απομακρύνονται από το εσωτερικό της στολής και ο ιδρώτας από το δέρμα του χρήστη.

Στολές Χημικής Προστασίας με υποστήριξη αεραγωγού εξωτερικής παροχής αέραΠαραδείγματα

Χρήση προσαρμογέα μεταξύ συστήματος Air-Connect & Αεροπνεύμονα (LDV)

Λειτουργία κατά την επιχείρηση:

Ο Αναπνεύσιμος αέρας παραδίδεται μόνο μέσω του αεραγωγού.

Αυτή η λειτουργία θα πρέπει να χρησιμοποιείται ΜΟΝΟ όταν ο χρήστης βρίσκεται στο οπτικό πεδίο του χειριστή του τρόλεϊ φιαλών συμπιεσμένου ατμοσφαιρικού αέρα με σωλήνα παροχής 50 μέτρων τύπου AirPack (αυτοκινούμενης μονάδας παροχής αέρα) . Αυτό οφείλεται στην απουσία συναγερμού αλλά και δευτερεύουσας παροχής αέρα σε περίπτωση που το Airpack χαλάσει ή αποσυνδεθεί ο χρήστης.

Χρήση του Y-piece (Διακλαδωτήρας σχήματος Y)

Λειτουργία κατά την επιχείρηση :

Ο Αναπνεύσιμος αέρας διοχετεύεται από τον Αεραγωγό (Airline) μέχρι να υπάρξει απώλεια πίεσης ή να αποσυνδεθεί. Σε αυτή τη περίπτωση η παροχή αέρα ξεκινά να διοχετεύεται από την αναπνευστική συσκευή ανοιχτού κυκλώματος του χρήστη.

Μαζί με την Βαλβίδα Ρύθμισης PT 120 L η στολή μπορεί να κλιματιστεί με αέρα από:

– Τον Αεραγωγό (airline)

– Την ΑΣΑΚ φιάλη – προσοχή στην κατανάλωση!

Λειτουργία του ASV (Auto Switch Valve)

Λειτουργία κατά την επιχείρηση :

Ο Αναπνεύσιμος αέρας διοχετεύεται από τον Αεραγωγό (Airline) μέχρι να υπάρξει απώλεια πίεσης (ως απώλεια πίεσης νοείται η χαμηλή στάθμη του τρόλεϊ φιαλών συμπιεσμένου ατμοσφαιρικού αέρα) . Κατόπιν το ASV γυρνάει στην Α.Σ.Α.Κ. και ο χρήστης λαμβάνει αέρα από τον κύλινδρο. Αν χρησιμοποιηθεί και το σύστημα ρυθμιζόμενη βαλβίδας PT 120L η στολή μπορεί να κλιματιστεί με αέρα από τον αεραγωγό ΜΟΝΟ!

Ο κλιματισμός της στολής δεν είναι διαθέσιμος όταν ο Αεραγωγός δεν έχει συνδεθεί.

Σύστημα ασφάλισης Χημικής Στολής Προστασίας

Οι μοντέρνες στολές χημικής προστασίας προσφέρουν σύστημα ασφάλειας τύπου D connect. Οι κρίκοι αυτοί είναι προσαρτημένοι εργοστασιακά εσωτερικά της στολής και φέρουν ιμάντα συγκράτησης του χρήστη με σκοπό την ασφαλή μετακίνηση του σε περίπτωση ανάγκης χωρίς να καταπονηθεί το υλικό της χημικής στολής (μηχανική καταπόνηση-εφελκυσμός).

Ο μηχανισμός «D» μπορεί να εγκατασταθεί στην αριστερή εξωτερική μεριά ή στην δεξιά εξωτερική ή και στις δύο εξωτερικές μεριές των μηρών. Προσφέρει πρακτικότητα καθώς ο χρήστης μπορεί να κρεμάσει ή να συνδέσει διάφορα εργαλεία,  με σκοπό να έχει ελεύθερα τα χέρια του, όπως :

• Ανιχνευτές Αερίων
• Θερμικές κάμερες
• Συσκευές διάσωσης
• Φακούς
• Σακούλες

Ρύθμιση Ύψους

Η ρύθμιση ύψους είναι σχετικά επίσης καινούργιος σχεδιασμός και έχει σχεδιαστεί για να ελαχιστοποιήσει τα προβλήματα στα μεγέθη. Ο ιμάντας πρόσδεσης αγκιστρώνει στην ζώνη της αναπνευστικής συσκευής σας και μπορεί να ρυθμιστεί για την καλύτερη προσαρμογή του καβάλου.

Όσοι έχουν φορέσει χημικές στολές προστασίας έχουν νιώσει πως είναι να σέρνουν το περίσσιο υλικό της στολής μεταξύ των ποδιών τους κάτι που επιβραδύνει την κίνηση του χρήστη αλλά δημιουργεί και δυσφορία στην  χρήση λόγω της τριβής. Με το σύστημα αυτό ακόμα και αν το μέγεθος δεν είναι σωστό 100% με την προσαρμογή του ιμάντα στον καβάλο ο χρήστης μπορεί να κινηθεί αξιοπρεπώς και με ασφάλεια.

Μέτρα Ασφαλείας κατά την χρήση χημικών στολών

Μαχαίρι (σουγιάς ελβετικού τύπου με κορδόνι)

Είναι απαραίτητο να βρίσκεται εσωτερικά προσαρτημένο στη ζώνη σας για την περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο υπάρξει αστοχία υλικού και δεν υπάρχει επαρκή ποσότητα αέρα εντός της στολής. Σε αυτή την περίπτωση (σπανίως) ο χρήστης πρέπει να σκίσει εσωτερικά την στολή με το μαχαίρι καθώς σε καμία περίπτωση δεν μπορεί λόγω της ειδικής ύφανσης- κατασκευής να το επιτύχει αυτό με τα χέρια. Αναφέρω και άλλο ένα λόγο την αστοχία του φερμουάρ σε σπάνιες πάλι περιπτώσεις, αλλά λόγω του ενδεχόμενου πανικού του χρήστη που είναι εγκλωβισμένος εντός της στολής η χρήση τού μαχαιριού ως έσχατη λύση είναι η πλέον ενδεικνυόμενη.

Πετσέτα

Η χρήση πετσέτας εντός της χημικής στολής είναι μια λύση για την περίπτωση που η οματοθυρίδα λόγω της εσωτερικής θερμοκρασίας θαμπώνει με αποτέλεσμα την χαμηλή ορατότητα του χρήστη. Προτείνω βεβαίως ανεπιφύλακτα την χρήση ειδικού αντιθαμβωτικού σπρέι για την αποφυγή αυτής της κατάστασης προληπτικά ή την παραγγελία της χημικής στολής με αντιθαμβωτική επίστρωση εσωτερικά της οματοθυρίδας όπως έχω αναφέρει πιο πάνω.

Ασύρματη επικοινωνία

Σύστημα VOX

Η επικοινωνία του χρήστη της χημικής στολής με το σταθμό, βάση , κέντρο επιχειρήσεων είναι σημαντική καθώς λαμβάνει και μεταδίδει πληροφορίες που είναι άκρως σημαντικές για την εξέλιξη της κατάστασης. Η χημική στολή θα πρέπει να φέρει εσωτερικά ειδικές θήκες-τσέπες για την στήριξη ειδικών συστημάτων τηλεπικοινωνίας. Η προσάρτηση του VOX (μικρόφωνο ενεργοποίησης φωνής) πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μην εμποδίζει τις κινήσεις του χρήστη έτσι ώστε να μπορεί απρόσκοπτα να επικοινωνεί με τους συνάδελφους του μέσω του πομποδέκτη που φέρει και είναι συνδεδεμένος με το σύστημα VOX.

Σύστημα PTT

Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιεί σύστημα ενδοεπικοινωνίας PTT (πιέζω κομβίο για να μιλήσω) όπου ο χρήστης φέρει εσωτερικά ασύρματο πομποδέκτη ο οποίος συνδέεται μέσω ειδικής καλωδίωσης με την μάσκα ολόκληρου προσώπου της Α.Σ.Α.Κ. η οποία διαθέτει ενσωματωμένο ακουστικό και μικρόφωνο. Ο χρήστης το μόνο που έχει να κάνει είναι να πατήσει το κομβίο PTT και να μεταδώσει ή να λάβει τις απαιτούμενες πληροφορίες.

Εξαρτήσεις ψυκτικού υλικού για το σώμα

Για την διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος του χρήστη εντός της χημικής στολής υπάρχουν από διάφορους κατασκευαστές ειδικά γιλέκα διατήρησης της θερμοκρασίας. Σκοπός των γιλέκων αυτών είναι να διατηρήσουν την θερμοκρασία του σώματος σε επιτρεπόμενα όρια (αποφυγή αύξησης θερμοκρασίας) λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν εντός της στολής. (υγρασία, θερμοκρασία κ.λ.π)  Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του υλικού κατασκευής τους και των ειδικών φακέλων που υπάρχει σε τσέπες εσωτερικά των γιλέκων. Οι φάκελοι αυτοί περιέχουν υλικό PCM το οποίο είναι σε στέρεα μορφή και υγροποιείται κατά την διάρκεια απορρόφησης θερμοκρασίας του χρήστη μέσω του γιλέκου.

 

Μεταφορά & Αποθήκευση Χημικών στολών προστασίας

Σας παραθέτω τα βήματα της σωστής συσκευασίας για αποθήκευση μεταφορά χωρίς να επιβαρύνεται η στολή και να καταπονούνται τα υλικά της.

Επίλογος

Καταλαβαίνω ότι το όλο άρθρο είναι αρκετά τεχνικό και σας υπόσχομαι στα επόμενα άρθρα θα αναλύσω όλες αυτές τις τεχνολογίες ή ακρώνυμα που μπορεί να είναι άγνωστα στο ευρύ κοινό. Πιστεύω ότι με αυτό το άρθρο για τις Χημικές Στολές Προστασίας πήρατε μια καλή ιδέα για την ασφαλή και τη σωστή χρήση τους. Με λύπη μου όμως θα πρέπει να πω ότι βλέπω τακτικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφορές για ασκήσεις με χημικές στολές ακόμα και σε εθελοντικές ομάδες πολιτικής προστασίας.

Η χρήση των στολών χημικής προστασίας απαιτεί μεγάλη εκπαίδευση, τεχνογνωσία και μέτρα ασφαλείας καθώς μπορεί να προκύψουν τόσα πολλά προβλήματα που απλά δεν φαντάζεσθε. Προτείνω λοιπόν, η χρήση τους σε εκπαιδεύσεις να γίνεται υπό την επίβλεψη ειδικά πιστοποιημένων εκπαιδευτών, με υλικά που έχουν καθαριστεί-απολυμανθεί για αυτό το σκοπό, δεν έχουν λήξει, δεν φέρουν φθορές και είναι κατάλληλα για το θέμα της άσκησης, γιατί η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας.

Άρθρο του Ιωάννη Σ. Ρέτσιου

Ο Ιωάννης Σ. Ρέτσιος είναι σύμβουλος Health & Safety και εκπαιδευτής μέσων ατομικής προστασίας, με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας πεδίου. Εξειδικεύεται στον εξοπλισμό και τις λύσεις αντιμετώπισης για επικίνδυνα υλικά (Haz.Mat) και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης C.B.R.N.e., παρέχοντας ολοκληρωμένη τεχνογνωσία σε οργανισμούς και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε απαιτητικά περιβάλλοντα. https://www.linkedin.com

Επεξηγήσεις ακρωνύμων

• EN: Euro Norm (Ευρωπαϊκή Νομοθεσία)
• NFPA : National Fire Protection Association (Ισχύει μόνο στην Αμερική ή σε χώρες που έχουν υιοθετήσει αυτούς τους κανονισμούς)
• Chemtape®: Κολλητική ταινία ειδικού τύπου με αντίσταση στα χημικά προϊόν της εταιρίας Kappler® ChemTape®
• Anti-Fog: Αντιθμαβωτικό
• LDV: Lund Demand Valve, Αεροπνεύμονας
• Α.Σ.Α.Κ.: Αναπνευστικές Συσκευές Ανοιχτού Κυκλώματος
• ASV: Auto Switch Valve, Βαλβίδα Αυτόματης Εναλλαγής
• VOX: Voice-Operated Transmitter, Σύστημα ενεργοποίησης επικοινωνίας μέσω φωνής. (Αρχικά προέρχεται από την λατινική λέξη VOX: φωνή, λόγος, έκφραση)
• PTT: Press To Talk, πίεσε για να μιλήσεις (αφορά τα μικρομεγάφωνα ασυρμάτων τα οποία έχουν διακόπτη πάνω στο μικρομεγάφωνο για την ομιλία ή αντίστοιχα στους πομποδέκτες το κομβίο ομιλίας αναφέρεται και ως PTT)
• PCM: Phase Change Material
• AirPack: Tρόλεϊ φιαλών συμπιεσμένου ατμοσφαιρικού αέρα

Βιβλιογραφία:

• http://www.draeger.com
• http://www.ansell.com/en-US
• http://www.dupont.com
• https://en.wikipedia.org
• http://www.oocities.org
• http://www.kappler.com/

Παραπομπές

1. Η ιονίζουσα ακτινοβολία που δέχεται ένας ασθενής που υποβάλλεται σε ολόσωμη αξονική τομογραφία, ισοδυναμεί με τη δόση που δέχτηκαν οι κάτοικοι της Χιροσίμα και Ναγκασάκι που βρίσκονταν 2.4 χιλιόμετρα από το σημείο που είχαν εκραγεί οι ατομικές βόμβες που ρίχθηκαν στην Ιαπωνία κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.