Το άρθρο που θα διαβάσετε, είναι μια συλλογή των διαθέσιμων γνώσεων αναφορικά με την ιστορική εξέλιξη της Φροντίδας Απωλειών Μάχης & της Ανάπτυξης Τακτικής Επείγουσας Ιατρικής. Με τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και την συνεχόμενη απειλή από τον ISIS με ενεργούς τρομοκράτες και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς (Improvised Explosive Devices – IEDs) σε ολόκληρο τον κόσμο, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον στα θέματα των μεθόδων ταχείας αντιμετώπισης, υπό ενεργές συνθήκες μάχης, ειδικά στο πολιτικό περιβάλλον.
Οι ιστορικές εξελίξεις που θα διαβάσετε τοποθετούνται στο πλαίσιο του άρθρου αυτού, αναφορικά με το ενδιαφέρον του αναγνώστη και περιλαμβάνουν περιεχόμενο για βαλλιστικό τραύμα, τραύματα μάχης, ανάπτυξη όπλων και τακτικών, ψυχολογικής προετοιμασίας μάχης, τακτικής εκτίμησης ασθενών, θεραπεία στο πεδίο μάχης και συνήθη διαθέσιμο εξοπλισμό αντιμετώπισης τραυμάτων.
Η επεξεργασία των πρωτότυπων εγγράφων έγινε για την απλούστευση, τη συντόμευση ή τη στόχευση των πληροφοριών για ένα ευρύτερο κοινό.
Χειρουργική εμπειρία από τον πόλεμο
Υπάρχουν ιατρικά έγγραφα της αρχαίας Αιγύπτου, που επιβίωσαν από το 1600 π.Χ., τα οποία περιγράφουν τη φροντίδα για τους τραυματισμούς πολέμου. Στην Ελλάδα, όπως αναφέρεται στο ομηρικό έπος, της Ιλιάδας, που συντάχθηκε περί το 700 π.Χ., περιέχει αυτό που ορισμένοι θεωρούν ως τη πρώτη γραπτή περιγραφή της περιποίησης των τραυμάτων μάχης.
Ο Ιπποκράτης (460-377 π.Χ.) έγραψε μια σειρά ιατρικών κειμένων για τους τραυματισμούς μάχης. Τα κείμενά του για τη χειρουργική επέμβαση συνιστούσαν να χρησιμοποιείται μόνο κρασί για την διατήρηση υγρασίας μιας πληγής, δίνοντας λίγη τροφή και καθόλου αλκοόλ, αλλά νερό για όλους τους τραυματίες.
Για εκείνους με κοιλιακά τραύματα περιελάμβανε και την απαγόρευση της βάδισης, της όρθιας ή καθιστής στάσης, και την κατά το δυνατό συντομότερη παροχέτευση του πύου από το τραύμα, με σκοπό τον περιορισμό της φλεγμονής. Περιγράφονται σε αυτά τα κείμενα η εισαγωγή σωλήνα στο θωρακική κοιλότητα για την αποστράγγιση του πύου και η χρήση έλξης για την ευθυγράμμιση του κατάγματος.
Η μετατόπιση του κέντρου της ιατρικής προόδου στη Ρώμη τους επόμενους 4 αιώνες επιταχύνθηκε από το Γαληνό, 130-200 μ.Χ., ο οποίος ξεκίνησε την πρακτική του ως ιατρός στη Ρώμη. Η επιτυχία του στη θεραπεία των τραυμάτων των μονομάχων προσέλκυσε την προσοχή του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου, ο οποίος έκανε τον Γαληνό προσωπικό του γιατρό.
Το 1497, ο Ιερώνυμος Μπρουνσβιχ έγραψε το πρώτο βιβλίο για να περιγράψει τη θεραπεία από τραύματα πυροβόλων όπλων. Προώθησε την ιδέα ότι τέτοιες πληγές είχαν δηλητηριαστεί από πυρίτιδα, εισάγοντας το σκεπτικό για την καυτηρίαση όλων των τραυμάτων μάχης ξεκινώντας μια διαμάχη που συνεχίστηκε για 300 χρόνια, προτού απομυθοποιηθεί κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα.
Ο Γουίλιαμ Κλόους αναγνωρίστηκε ως ο μεγαλύτερος χειρουργός στην Ελισαβετιανή Αγγλία.
Το 1596, με βάση τη χειρουργική του κατάρτιση και την εμπειρία του στο βρετανικό ναυτικό, ο Κλόους δημοσίευσε ένα βιβλίο για νέους χειρουργούς, στο οποίο υποστήριζε το χειρουργικό καθαρισμό, την απομάκρυνση ξένων σωμάτων και την αποφυγή του καυτηριασμού στη θεραπεία των τραυμάτων. Παρ’ όλες αυτές τις εξελίξεις στην ιατρική, η αντιμετώπιση των πολεμικών τραυμάτων το 16ο αιώνα αποτελούνταν από διαφόρους συνδυασμούς θεραπείας με αφαίμαξη, πρόκλησης εμετού, καθαρτικών και κλύσματος.
Κατά τη διάρκεια του Επαναστατικού Πολέμου το 1775, τα διατιτραίνοντα τραύματα κεφαλής, ο ακρωτηριασμός των άκρων και η χειρουργική αφαίρεση βλημάτων έγιναν πράξη με καλά αποτελέσματα. Για να αποφευχθούν οι απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις, τα σύνθετα κατάγματα συνήθως κατέληγαν σε ακρωτηριασμούς. Τα εγκαύματα αντιμετωπίζονταν με τοπικές εφαρμογές, οι οποίες ποίκιλαν από κρασί για τα επιφανειακά εγκαύματα ως και λίπος χοίρου για την θεραπεία σοβαρών εγκαυμάτων. Η αφαίμαξη ήταν προτιμητέα σε θεραπεία σοβαρών εγκαυμάτων που αφορούσαν μύες και συμπληρώνονταν με κλύσματα και καθαρτικά.
Ο Βαρώνος Ντομικίκ Ζαν Λαρέ, χειρουργός του Ναπολεόντα Βοναπάρτη, βελτίωσε τη φροντίδα των θυμάτων μάχης με τη χρήση ενός ελαφρού συρόμενου από άλογα «ιπτάμενου ασθενοφόρου» για να επιτύχει τη γρήγορη εκκένωση των τραυματιών, που επέτρεπε τον άμεσο ακρωτηριασμό των σοβαρά τραυματισμένων άκρων στο πεδίο της μάχης. Το σύστημα φροντίδας πεδίου μάχης του Λαρέ δοκιμάστηκε το 1793 στη Μάχη της Μετς και κατάφερε να επιτύχει 75% ποσοστό επιβίωσης.
Η πρώτη χρήση αναισθησίας σε συμβάν στρατιωτικής εμπλοκής έγινε κατά τη διάρκεια του μεξικανικο-αμερικανικού πολέμου. Ο Δρ. Έντουαρτ Μπάρτον χρησιμοποίησε αιθέρα ως αναισθησία πριν τον ακρωτηριασμό ενός ποδιού στις 29 Μαρτίου του 1847 και τουλάχιστον δώδεκα φορές ακόμα τις επόμενες τρεις εβδομάδες για να εγχειρήσει τραυματίες στρατιώτες.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κριμαίας του 1854, η Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ και το προσωπικό της, που απαρτιζόταν από 37 νοσοκόμες προχώρησαν σε ειδικές ιατρικές ανακουφιστικές ενέργειες. Έδωσαν έμφαση στην υγιεινή στα νοσοκομεία με προτεραιότητα στην αποστείρωση, έχοντας ως αποτέλεσμα μια εντυπωσιακά εκπληκτική μείωση των θανάτων από διάφορες ασθένειες.
Η Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ είναι αρκετά δημοφιλής για τη συνεισφορά της κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου. Το ενδιαφέρον της για τους αρρώστους άρχισε με τις αναφορές που έφταναν στη Βρετανία για τη φρικιαστική κατάσταση στην οποία βρίσκονταν οι τραυματισμένοι. Στις 21 Οκτωβρίου 1854 η ίδια και ένα επιτελείο από 37 εθελόντριες νοσοκόμες, εκπαιδευμένες από αυτήν, μαζί με τη θεία της Μέι Σμιθ (Mai Smith), στάλθηκαν, υπό την αιγίδα του υπουργού στρατιωτικών της Μεγάλης Βρετανίας Σίντνεϋ Χέρμπερτ (Sidney Herbert) στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η νοσοκομειακή της μονάδα εγκαταστάθηκε μακριά από το θέατρο του πολέμου, σε απόσταση γύρω στα 545 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή από την αντικρινή ακτή της Μαύρης Θάλασσας, δηλαδή από τη Μπαλακλάβα στην Κριμαία, όπου βρισκόταν η βάση του βρετανικού στρατού.
Η Νάιτινγκεϊλ έφτασε στις αρχές Νοεμβρίου του 1854 στο στρατώνα Σελιμιγιέ στο Σκούταρι (σημερινό Üsküdar της Κωνσταντινούπολης). Η ομάδα της βρήκε τους τραυματίες στρατιώτες να διαβιούν σε άθλιες συνθήκες. Τους φρόντιζε ένα νοσηλευτικό προσωπικό ανεπαρκές σε αριθμό και σκληρά εργαζόμενο, αντιμετωπίζοντας αδιαφορία από τις επίσημες αρχές. Έλλειπαν τα φάρμακα, οι συνθήκες υγιεινής ήταν ανύπαρκτες και οι μολύνσεις ήταν φαινόμενο συνηθισμένο, πολύ συχνά με μοιραία κατάληξη. Δεν υπήρχε καν εξοπλισμός για να παρασκευαστεί φαγητό για τους ασθενείς.
Με επιστολή της στους Τάιμς του Λονδίνου η Νάιτινγκεϊλ έκανε έκκληση προς τη βρετανική κυβέρνηση ζητώντας της να δώσει λύση στο πρόβλημα των κακών συνθηκών των εγκαταστάσεων. Η κυβέρνηση ζήτησε από τον φημισμένο μηχανικό Ίζαμπαρτ Μπρουνέλ (Isambart Brunel) να σχεδιάσει ένα προκατασκευασμένο νοσοκομείο που να μπορεί να συναρμολογηθεί στην Αγγλία και να σταλεί ατμοπλοϊκά στην Κωνσταντινούπολη. Το αποτέλεσμα ήταν το νοσοκομείο του Ρένκιοϊ, μονάδα μη στρατιωτική, που κατάφερε υπό τη διεύθυνση του δόκτορα Έντμουντ Αλεξάντερ να ρίξει το ποσοστό απωλειών σε λιγότερο από ένα δέκατο του αντίστοιχου ποσοστού του νοσοκομείου στο Σκούταρι. Υποστηρίζεται ότι η Νάιτινγκεϊλ μείωσε το ποσοστό θανάτων από 42% σε 2%, είτε βελτιώνοντας η ίδια τις συνθήκες υγιεινής είτε επικαλούμενη την ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή (Sanitary Commission). Για παράδειγμα η Νάιτινγκεϊλ επέβαλε το πλύσιμο των χεριών και άλλες συνθήκες υγιεινής στο πολεμικό νοσοκομείο όπου εργαζόταν.
Στη διάρκεια του πρώτου χειμώνα της παρουσίας της στο Σκούταρι πέθαναν εκεί 4.077 στρατιώτες. Δεκαπλάσιος ήταν ο αριθμός των θανάτων από αρρώστιες όπως ο τύφος και η χολέρα παρά από πληγές στη μάχη. Αιτία γι’ αυτό ήταν ο συνωστισμός, η πλημμελής λειτουργία υπονόμων και η έλλειψη αερισμού, όπως ανακάλυψε η Υγειονομική Επιτροπή, η οποία χρειάστηκε να αποσταλεί από τη βρετανική κυβέρνηση στο Σκούταρι τον Μάρτιο του 1855, έξι μήνες μετά τη Νάιτινγκεϊλ. Η επιτροπή καθάρισε τους υπονόμους και βελτίωσε τον αερισμό. Το ποσοστό θανάτων έπεσε θεαματικά, η Νάιτινγκεϊλ όμως ποτέ δεν απαίτησε να της αναγνωριστεί η συμβολή της σε αυτό.
Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού εμφυλίου πολέμου, η μάχη του Μπούλ Ραν απεικόνιζε με τον καλύτερο τρόπο την κατάσταση της χειρουργικής περίθαλψης για τους πληγωμένους. Πολλοί τραυματίστηκαν και κείτονταν στο πεδίο της μάχης για ημέρες χωρίς φαγητό, νερό ή ιατρική περίθαλψη. Οι τραυματίες κείτονταν συχνά σε χωράφια όπου η κοπριά χρησιμοποιούνταν ως λίπασμα. Οι μολύνσεις ήταν συχνές και σκότωναν τους στρατιώτες γρηγορότερα από τις σφαίρες. Δεν υπήρχαν νοσοκομεία ή ασθενοφόρα, στο πεδίο της μάχης οι γιατροί δεν ήταν εκπαιδευμένοι, δεν υπήρχε αναισθησία κατά τη διάρκεια των εγχειρήσεων και ο χειρουργικός εξοπλισμός χρησιμοποιούταν συχνά ξανά και ξανά χωρίς αποστείρωση.
Ξεκινώντας το 1861 με την ταυτοποίηση των βακτηριδίων ως αιτία σήψης, ο Λουί Παστέρ εξέλιξε τα εμβόλια τόσο για τις ανθρώπινες όσο και για τις ζωικές μολύνσεις. Με βάση τα ευρήματα του Παστέρ, ο Τζόζεφ Λίστερ ανέπτυξε μια μέθοδο αντισηψίας χρησιμοποιώντας ένα ψεκασμό καρβολικού οξέος2 κατά τη διάρκεια των εγχειρίσεων.
Ο ισπανικός-αμερικανικός πόλεμος, ο οποίος διήρκεσε 5 μήνες το 1898, ήταν η πρώτη σύγκρουση στην οποία τα οφέλη της ανακάλυψης του Λίστερ εφαρμόστηκαν στο πεδίο της μάχης. Η αντισηπτική θεραπεία των τραυμάτων ξεκίνησε την στιγμή του τραυματισμού με την εφαρμογή του αντισηπτικού επιδέσμου που υπήρχε προσαρτημένος σε πακέτο πρώτων βοηθειών στη ζώνη φυσιγγίων κάθε στρατιώτη.
Στη συνάντηση της Νότιας Ένωσης Χειρουργών το 1898, συζητήθηκε έντονα η σκοπιμότητα της λαπαροτομίας για θύματα με διατιτραίνοντα κοιλιακά τραύματα. Χρειάστηκαν άλλα 16 χρόνια προτού γίνει αποδεκτό ως πρότυπο πρακτικής ως ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης των λοιμώξεων από τα κοιλιακά τραύματα. Σε συνδυασμό με την αντισηψία, η θνησιμότητα βελτιώθηκε.
Το 1901, ο Κάρλ Λαντστάινερ περιέγραψε τις ομάδες αίματος Α, Β και Ο, και το επόμενο έτος οι Στούρλι και Ντι Καστέλο περιέγραψαν την τέταρτη ομάδα αίματος γνωστή ως ΑΒ. Η επακόλουθη ανάπτυξη δοκιμών in vitro3 για συμβατότητα μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών και επεκτείνει τη χρήση μεταγγίσεων αίματος.
Η ανακάλυψη των ακτίνων Χ από τον Βίλχεμ Ρέντγκεν το 1895 ακολουθήθηκε γρήγορα από την ανάπτυξη εξοπλισμού ακτίνων Χ που χρησιμοποιήθηκε από το στρατό, επιτρέποντας στους χειρουργούς να εντοπίζουν κατάγματα και θραύσματα κατά τη διάρκεια του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου. Η χρήση του αντιτετανικού ορού βελτίωσε την αντιμετώπιση των τραυμάτων με την ουσιαστική εξάλειψη του τετάνου ως επιπλοκή των πολεμικών τραυμάτων.
Αν και η διακομιδή μπορούσε να καθυστερεί για ώρες από τον καιρό ή την τακτική κατάσταση, τα θύματα γενικά επωφελήθηκαν από την ταχύτερη διακομιδή με μηχανοκίνητα ασθενοφόρα, προς εγκαταστάσεις όπου μπορούσε να δοθεί χειρουργική περίθαλψη από ιατρούς. Η ανακάλυψη της πενικιλίνης το 1929 από τον Αλέξανδρο Φλέμινγκ ως το πρώτο αποτελεσματικό αντιβιοτικό βοήθησε στην επιβίωση των χειρουργημένων ασθενών.
Στα πρώτα χρόνια του πολέμου της Κορέας (1950-1953), στοιχεία νεφρικής ανεπάρκειας εμφανίστηκαν σε περισσότερο από το ένα τρίτο (36%) των εξεταζόμενων θυμάτων. Μετά το 1952, η έγκαιρη έγχυση επαρκών όγκων υγρού ενδοφλεβίως σε τραυματισμένους ασθενείς μείωσε την εμφάνιση νεφρικής ανεπάρκειας στο 0,5% των εξεταζόμενων θυμάτων.
Επιπρόσθετη βελτίωση στη φροντίδα των θυμάτων μάχης ήταν εμφανής στη σύγκρουση του Βιετνάμ. Οι πιστοποιημένοι εξειδικευμένοι χειρουργοί είχαν στην διάθεση τους επαρκές προσωπικό για τις εγκαταστάσεις προώθησης και αντιμετώπισης τραυμάτων.
Η συνήθης χρήση ελικοπτέρων για διακομιδή ασθενών είχε ως αποτέλεσμα την ταχεία διακομιδή, εισαγωγή και θεραπεία τραυμάτων, οι οποίοι σε προηγούμενες συγκρούσεις δεν θα έφταναν ποτέ στο νοσοκομείο.
Η φροντίδα των ασθενών ήταν υπερσύγχρονη αναφορικά με τον μηχανικό αερισμό, τη συνεχή παρακολούθηση αλλά και την παροχή υγρών και πέτυχε την περαιτέρω μείωση της θνησιμότητας των θυμάτων με διατιτραίνοντα τραύματα και σπλαχνικούς τραυματισμούς.
Οι χειρουργοί στο Βιετνάμ αναγνώρισαν το Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Δυσχέρειας (ARDS) ως επιπλοκή σοβαρού τραυματισμού και ανησυχούσαν για τη σχέση του με την υπερβολική χορήγηση υγρών.
Με κάθε διαδοχική γενιά πολέμου, οι καινοτομίες και οι γνώσεις που προέκυψαν από προηγούμενες συγκρούσεις έχουν εξελιχθεί πλέον στη σύγχρονη φροντίδα των θυμάτων μάχης που αναγνωρίζουμε σήμερα, με αποτέλεσμα την μεγαλύτερη επιβίωση των πολεμικών τραυμάτων.
Ανάπτυξη όπλων και τακτικών
Ξεκινώντας από το 1860, ο ρυθμός ανάπτυξης των όπλων αυξήθηκε εντυπωσιακά καθώς η Βιομηχανική Επανάσταση παρήγαγε τη μια τεχνολογική πρόοδο μετά την άλλη. Το συνολικό αποτέλεσμα αυτών των περιστάσεων ήταν η ταχεία εφαρμογή νέων όπλων και άλλων τεχνολογιών πολέμου στο πεδίο της μάχης, με ρυθμό που δεν είχε φανεί ποτέ στην ιστορία, με αντίστοιχο αποτέλεσμα ότι τα όπλα έγιναν πιο θανατηφόρα από ποτέ.
Προτού ένα νέο όπλο μπορέσει να φθάσει το μέγιστο δυναμικό πυρός, οι στρατιωτικοί διοικητές έπρεπε να ανακαλύψουν νέες μεθόδους μάχης προκειμένου να κάνουν το νέο όπλο να αντέξει με ένα τρόπο που να μεγιστοποιεί την δυνητική του αποτελεσματικότητα.
Όταν η συνολική δύναμη ισχύος του όπλου γίνει φανερή σε όλους, ο αντίπαλός υιοθετεί παθητικά και ενεργητικά μέτρα για τον περιορισμό των πιο θανατηφόρων επιπτώσεων του όπλου. Αυτό, με τη σειρά του, απαιτεί νέες αλλαγές στις τακτικές και τους σχεδιασμό μάχης σε μια προσπάθεια να διατηρηθεί η δύναμη της νέας τεχνολογίας.
Υπολογίζοντας την δύναμη της κατασκευής ανάπτυξής όπλων, οποιαδήποτε αποτυχία προσαρμογής είτε των όπλων είτε της τακτικής σε νέες συνθήκες μπορεί να είναι καταστροφική.
Η αποτυχία των στρατιωτών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου να αλλάξουν τις τακτικές μάχης τους υπό το φως της των νέων όπλων (πολυβόλα) κατέληξαν να έχουν φρικιαστικά θύματα στις πρώτες κιόλας ημέρες του πολέμου.
Η άρνηση των βρετανών διοικητών στο Σόμ να αλλάξουν την πρακτική μαζικών επιθέσεων πεζικού ενάντια σε περιχαρακωμένες θέσεις οδήγησε σε θάνατο ή τραυματισμό 54.000 ανδρών σε λιγότερο από 10 ώρες.
Συγκρίνοντας τα σύγχρονα όπλα (εξαιρουμένων των πυρηνικών όπλων) με αυτά της αρχαιότητας ή του Μεσαίωνα, παρατηρούμε ότι η ικανότητά τους να σκοτώνουν έχει αυξηθεί κατά 2000 φορές. Αλλά ενώ η θνησιμότητα είχε αυξηθεί, η διασπορά των δυνάμεων στο πεδίο της μάχης κατέστη δυνατή με την χρήση αρμάτων μάχης και την ικανότητα λιγότερων στρατιωτών να έχουν μεγαλύτερη δύναμη πυρός, αυξημένη κατά ένα συντελεστή 4.000! Το αποτέλεσμα (με εξαίρεση τους Ναπολεόντειους πολέμους που χρησιμοποιήθηκε ο σχηματισμός τακτικού πεδίου «πυκνής κολώνας») είναι ότι κάθε πόλεμος από το 1600 έχει οδηγήσει στη μείωση των θανάτων από μάχες, ακόμη και αν η φονικότητα των όπλων αυξήθηκε.
Ψυχολογικές συνθήκες
Υπάρχει μια ισχυρή, έμφυτη ανθρώπινη αντίσταση ως προς τη θανάτωση του δικού μας είδους, που απαιτεί ψυχολογικούς μηχανισμούς που αναπτύσσονται από τους στρατούς κατά τη διάρκεια των αιώνων για να ξεπεραστεί. Και στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, το 75% έως 80% των τυφεκιοφόρων δεν έριχναν με τα όπλα τους στον εκτεθειμένο εχθρό, ακόμα και για να σώσουν τη ζωή την δική τους ή και τη ζωή των φίλων τους. Σε προηγούμενους πολέμους τα ποσοστά μη πυροδότησης ήταν παρόμοια.
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στο Βιετνάμ, η ειδική εκπαίδευση μείωσε το ποσοστό μη πυροδότησης σε μόλις 5%. Αυτό οφειλόταν στην ανάπτυξη των συνθηκών επιχείρησης, η οποία περιελάμβανε την εφαρμογή συγκεκριμένων μεθόδων προετοιμασίας, όπως π.χ.
- αντανακλαστική βολή σε ανθρώπινα διαμορφωμένους αναδυόμενους στόχους.
- επανειλημμένα διπλό χτύπημα στο κέντρο των στόχων.
- δημιουργώντας πολιτιστικές αποστάσεις, όπως οι φυλετικές και εθνικές διαφορές, οι οποίες επιτρέπουν στον εκτελεστή να απανθρωπισει το θύμα
- δημιουργώντας ηθική απόσταση, η οποία δημιουργεί έντονη πεποίθηση στην ηθική ανωτερότητα και δικαιολογεί την επαγρύπνηση και τις εκδικητικές ενέργειες.
- δημιουργώντας κοινωνική απόσταση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να θεωρείται μια συγκεκριμένη τάξη λιγότερο ανθρώπινη σε ένα κοινωνικά στρατιωτικοποιημένο περιβάλλον
- δημιουργώντας μηχανική απόσταση, η οποία περιλαμβάνει τη στείρα μη πραγματικότητα των βιντεοπαιχνιδιών φόνου μέσω οθόνης τηλεόρασης, υπέρυθρης όρασης, εικόνας ελεύθερου σκοπευτή ή κάποιο άλλο είδος μηχανισμού που επιτρέπει στον εκτελεστή να αρνηθεί την ανθρωπότητα του θύματος του.
Επομένως, η λειτουργική αυτή προετοιμασία δημιουργεί μια αποτελεσματική ψυχολογία θανάτου που επιτρέπει στους στρατιώτες να ξεπεράσουν τη συνήθη απροθυμία τους να βλάψουν τους άλλους.
Θύματα μάχης
Στο πεδίο της μάχης, η προ-νοσοκομειακή περίοδος είναι η πιο σημαντική χρονική περίοδος στην αντιμετώπιση οποιουδήποτε τραυματία μάχης. Έως και 90% των θανάτων από μάχες συμβαίνουν προτού το θύμα φθάσει σε ιατρική μονάδα θεραπείας. Αυτό υπογραμμίζει την πρωταρχική σημασία της αντιμετώπισης απωλειών στο πεδίο της μάχης στο σημείο τραυματισμού, που προηγείται της εκκένωσης των θυμάτων (CASEVAC) και της άφιξης σε μονάδα θεραπείας.
Ειδικότερα, οι θάνατοι από μάχες προκύπτουν από τα ακόλουθα:
- 31% : διατιτραίνον τραύμα κεφαλής
- 25% : Χειρουργικά μη σωστά αντιμετωπίσιμο τραύμα κορμού
- 10% : Δυνητικά σωστά αντιμετωπίσιμο χειρουργικό τραύμα
- 9% : Αιμορραγία
- 7% : Ακρωτηριασμός
- 5 % : Λοίμωξη και σοκ
- 3-4%: πνευμοθώρακας υπό τάση
- 2% : απόφραξη / τραυματισμός των αεραγωγών
- Τεχνική επιμέλεια – Αρχισυνταξία : Ιωάννης Σ. Ρέτσιος
- Μετάφραση Αγγλικών Κειμένων : Μαρία Αχιμάστου – Ιωάννης Σ. Ρέτσιος
- Επιστημονική επιμέλεια : Δημήτρης Σταματόπουλος
| Άρθρο του Ιωάννη Σ. Ρέτσιου | |
 |
Ο Ιωάννης Σ. Ρέτσιος είναι σύμβουλος Health & Safety και εκπαιδευτής μέσων ατομικής προστασίας, με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας πεδίου. Εξειδικεύεται στον εξοπλισμό και τις λύσεις αντιμετώπισης για επικίνδυνα υλικά (Haz.Mat) και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης C.B.R.N.e., παρέχοντας ολοκληρωμένη τεχνογνωσία σε οργανισμούς και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε απαιτητικά περιβάλλοντα. https://www.linkedin.com |
Επεξηγήσεις
- Χειρουργική παρέμβαση στην οποία ανοίγεται μια τρύπα ή ξύνεται το κρανίο του ανθρώπου, εκθέτοντας τη σκληρή μήνιγγα για την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με ενδοκρανιακές ασθένειες ή απελευθερώνοντας συμπιεσμένη συσσώρευση αίματος από τραυματισμό.
- Πριν από τις μελέτες του Λίστερ, οι περισσότεροι πίστευαν ότι υπεύθυνες για τις μολύνσεις τραυμάτων ήταν οι χημικές βλάβες που προκαλούσε η έκθεση στον «κακό αέρα». Οι θάλαμοι των νοσοκομείων αερίζονταν κάπου-κάπου και το μεσημέρι ως προστασία κατά της εξαπλώσεως των μολύνσεων δια τουμιάσματος, αλλά δεν υπήρχαν καν βρύσες για το πλύσιμο των χεριών ή των τραυμάτων των ασθενών. Ο χειρουργός δεν έπλενε τα χέρια του προτού εξετάσει έναν ασθενή, επειδή αυτό δεν θεωρείτο απαραίτητο για την πρόληψη των μολύνσεων. Παρά το έργο του Ούγγρου ιατρού Ιγκνάτς Ζέμελβαϊς και του Αμερικανού Όλιβερ Γουέντελ Χολμς, τα νοσοκομεία χειρουργούσαν χωρίς αποστείρωση.Οι χειρουργοί υπερηφανεύονταν για τους λεκέδες στις άπλυτες χειρουργικές ποδιές τους ως ένδειξη της εμπειρίας τους. Αφού έγινε καθηγητής της χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, ο Λίστερ έμαθε για τη δημοσίευση του Λουί Παστέρ, που απεδείκνυε ότι το σάπισμα των τροφών μπορούσε να συμβεί σε αναερόβιες συνθήκες αν υπήρχαν μικροοργανισμοί. Ο Παστέρ πρότεινε τρεις μεθόδους για την εξάλειψη των υπεύθυνων μικροοργανισμών: τη διήθηση (φιλτράρισμα), τη θέρμανση ή την έκθεση σε χημικά διαλύματα.Ο Λίστερ επιβεβαίωσε τα συμπεράσματα του Γάλλου χημικού διεξάγοντας τα δικά του πειράματα, οπότε αποφάσισε να αναπτύξει αντισηπτικές τεχνικές για τα τραύματα.Καθώς οι δύο πρώτες μέθοδοι δεν ήταν πρακτικές για τον ανθρώπινο ιστό, ο Λίστερ πειραματίσθηκε με την τρίτη ιδέα του Παστέρ.Το 1834 ο Φρήντλημπ Φέρντιναντ Ρούνγκε είχε ανακαλύψει τη φαινόλη, γνωστή και ως καρβολικό οξύ, απομονώνοντάς την σε ακαθάριστη μορφή από τη λιθανθρακόπισσα. Ο Λίστερ άρχισε να πειραματίζεται με την αποτελεσματικότητά της σε επαφή με τραύματα. Δοκίμασε να ψεκάζει τα εργαλεία, τις χειρουργικές τομές και τις χειρουργικές ποδιές με διάλυμα καρβολικού οξέος. Ο Λίστερ βρήκε ότι το διάλυμα, εφαρμοζόμενο με σπόγγο πάνω σε τραύματα, μείωνε αξιοσημείωτα τα περιστατικά γάγγραινας.
Τον Αύγουστο του 1865 ο Λίστερ εναπέθεσε ένα τεμάχιο λινού βουτηγμένου σε διάλυμα καρβολικού οξέος στην πληγή ενός επτάχρονου αγοριού στη Γλασκώβη που είχε υποστεί σύνθετο κάταγμα όταν μια ρόδα κάρου είχε περάσει πάνω από το πόδι του. Μετά 4 ημέρες ανανέωσε τον επίδεσμο και ανακάλυψε ότι δεν είχε αναπτυχθεί καμιά μόλυνση, ενώ μετά από συνολικά 6 εβδομάδες εξεπλάγη όταν ανεκάλυψε ότι τα οστά του παιδιού είχαν κολλήσει χωρίς διαπύηση. Δημοσίευσε τα αποτελέσματα στο περιοδικό The Lancet σε μία σειρά 6 άρθρων, από τον Μάρτιο μέχρι τον Ιούλιο του 1867.Μετά ο Λίστερ έδωσε οδηγίες στους χειρουργούς που είχε υπό την ευθύνη του να φορούν καθαρά γάντια, αλλά και να πλένουν τα χέρια τους πριν και μετά από κάθε εγχείρηση με διαλύματα καρβολικού οξέος 5%. Τα χειρουργικά εργαλεία πλένονταν επίσης με το ίδιο διάλυμα, ενώ οι βοηθοί το ψέκαζαν και στο χειρουργείο. Μία από τις πρόσθετες συστάσεις του ήταν η παύση της χρήσεως πορωδών φυσικών υλικών για την κατασκευή των λαβών των ιατρικών εργαλείων.
- Η λατινική έκφραση In vitro (που σημαίνει μέσα στο γυαλί – δοκιμαστικό σωλήνα), είναι επιστημονικός όρος της Βιολογίας που αναφέρεται κυρίως στην τεχνική της πραγματοποίησης ενός δεδομένου πειράματος σε δοκιμαστικό σωλήνα ή γενικότερα για πειράματα που πραγματοποιούνται σε αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες έξω από τους ζωντανούς οργανισμούς.
Παραπομπές
- Marc Dugas, Toronto EMS Special Operations
- WOUND BALLISTICS: ANALYSIS OF BLUNT AND PENETRATING TRAUMA MECHANISMS, Christina–Athanasia Alexandropoulou and Elias Panagiotopoulos
- BLAST INJURIES, Robert Selfridge, Paramedic, Toronto EMS
- EXPLOSIONS AND BLAST INJURIES A PRIMER FOR CLINICIANS, Center for Disease Control, Atlanta, GA
- THE TACTICAL PRIMARY SURVEY, Denis J. Fitzgerald, M.D. Internet Journal Of Rescue and Disaster Medicine, 2005
- North American Rescue Website, www.narescue.com
- COMBAT CASUALTY CARE AND SURGICAL PROGRESS, Basil A. Pruitt, Jr, MD, FACS
- Βικιπαίδεια https://el.wikipedia.org/
- Περιοδικό “Στρατιωτική Ιστορία”, τεύχος 17, Δημήτριος Β. Σταυρόπουλος
