Τα διεθνή πρότυπα για την διάσωση υπάρχουν για να τα τηρούμε, δυστυχώς όμως στην Ελλάδα ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να υιοθετήσουμε όλες αυτές τις τεχνικές και τις μεθόδους που θα έπρεπε να τηρούνται και να διδάσκονται τόσο στο πυροσβεστικό προσωπικό όσο και σε ομάδες διάσωσης της Πολιτικής Προστασίας.
Τα αρχικά της λέξης S.A.V.E.R. σημαίνουν (Systematic Approach to Vital Emergency Response), Συστηματική Προσέγγιση για την Αντιμετώπιση Καταστάσεων Εκτάκτου Ανάγκης.
Ο Jaap de Geus, πιστοποιημένος νοσοκόμος, διάσωστης ασθενοφόρου και ανώτατος εκπαιδευτής του SAVER για το Falck της Ολλανδίας λέει:
Το να λειτουργείς με ένα διεθνές πρότυπο έχει πολλά πλεονεκτήματα. Πρώτα από όλα μιλάμε στην ίδια γλώσσα όσον αφορά τους απεγκλωβισμούς. Με την υιοθέτηση μιας συστημικής προσέγγισης μπορούμε να αποφύγουμε παγίδες όπως επισφαλείς τεχνικές σταθεροποίησης, να κατανοήσουμε τους κινδύνους κατά την διάρκεια του περιστατικού και πώς να δημιουργήσουμε χώρο για την φροντίδα του θύματος. Κατά την γνώμη μου, είναι εμφανές πώς οι πυροσβέστες και οι διασώστες πρέπει να εκπαιδεύονται με το ίδιο σύστημα. Ο κοινός μας στόχος είναι να παραδώσουμε το θύμα στα χέρια του γιατρού στα επείγοντα το συντομότερο δυνατό.
Διδάσκοντας το πρωτόκολλο S.A.V.E.R. από το 2009 στην Ελλάδα έχω παρουσιάσει επανειλημμένως τους κανόνες ασφαλείας την μέθοδο και τα βήματα στην τεχνική διάσωση. Πολλές φορές με ρωτάνε αν αλλάξω αυτό και κάνω εκείνο πειράζει ; Τίποτα δεν πειράζει αν είναι προς όφελος του εγκλωβισμένου και δεν βάζει σε κίνδυνο τον διασώστη. Πυροσβεστικές υπηρεσίες από πυροσβεστικές υπηρεσίες έχουν μεγάλες διαφορές τόσο στον εξοπλισμό όσο και στα συμβάντα.

Θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι όπως με την ίδια ευκολία αν αστοχήσει ένα προϊόν που αγοράσαμε θα ζητήσουμε ευθύνες από τον κατασκευαστή το ίδιο ισχύει σε αυτό που φτιάξατε από μόνοι σας. Θα μπορούσα να αναφέρω πολλές περιπτώσεις σωληνώσεων υψηλής πίεσης 700 bar για υδραυλικά εργαλεία, που έχουν φτιαχτεί στο συνεργείο της γειτονιάς για οικονομία. Κλείνω αυτή τη μικρή παρένθεση και επανέρχομαι στο πρωτόκολλο S.A.V.E.R.
Κατά την διάρκεια πολυσύνθετων περιστατικών, η εμπιστοσύνη μας στις βασικές αρχές και στο πρωτόκολλο προσφέρει μεγαλύτερα ποσοστά επιβίωσης για τους εμπλεκόμενους στα συμβάντα. Για αυτό τον λόγο το Διεθνές Κέντρο Τεχνικών Εκτάκτου Ανάγκης – International Centre for Emergency Techniques (ICET) παρουσίασε την μέθοδο S.A.V.E.R.. Η μέθοδος αυτή παρέχει ένα πλαίσιο για την διεύρυνση βασικών γνώσεων και συστηματικά οργανωμένων προσπαθειών ανταπόκρισης. Αν και υπήρχε συστημική προσέγγιση σε ατυχήματα (που περιελάμβανε σοβαρούς τραυματισμούς), το SAVER βοήθησε στην ανάπτυξη μιας απλής και αποτελεσματικής εκπαίδευσης μέσα στο χάος.
Το S.A.V.E.R. είναι ένα δυναμικό, διδακτικό και εργασιακό μοντέλο, ικανό να ενσωματωθεί σε οποιοδήποτε υπάρχων πρωτόκολλο ή διαδικασία. Η επιτυχία της μεθόδου S.A.V.E.R. έκανε τους ειδικούς να προωθήσουν περισσότερο την ανάπτυξη μοντέλων διαχείρισης εκτάκτων αναγκών, τομέας στον οποίο διάφορες τεχνικές διαχείρισης αναπτύσσονται βήμα-βήμα ή σαν σύμπλεγμα.

Σε κάθε εκπαίδευση που πραγματοποιώ επαναλαμβάνω στους εκπαιδευόμενους συνέχεια ότι «ο χρόνος είναι εχθρός μας» κάθε λάθος κίνηση που κάνουμε λειτουργεί αντιστρόφως ανάλογα εις βάρος του θύματος. Το χρονικό περιθώριο ενός απεγκλωβισμού πρέπει να βρίσκεται μέσα στο όριο των δεκαπέντε λεπτών βία τα είκοσι λεπτά. Από την θεωρία στην πράξη όμως αλλάζουν πολλά το S.A.V.E.R. έχει πολύ καλή εφαρμογή σε άλλες χώρες που η πυροσβεστική έξοδος αποτελείται από 6-10 άτομα πάντα σε αντίθεση με την Ελλάδα που συνήθως τρία άτομα φθάνουν πρώτα στο τόπο του συμβάντος. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει καθώς η υιοθέτηση του πρωτοκόλλου αυτού θα αποτρέψει σημαντικά λάθη, θα βελτιώσει το χρόνο απεγκλωβισμού και θα αυξήσει την ασφάλεια σκηνής. Σε αυτό το χρόνο βεβαίως νοείται ότι ταυτόχρονα με τον απεγκλωβισμό γίνεται και υποστήριξη, σταθεροποίηση των ζωτικών λειτουργιών του θύματος.

Η χρυσή ώρα όπως αναφέρεται σε πολλά εγχειρίδια διάσωσης περιληπτικά διδάσκει πώς έχουμε μόνο μία ώρα από την στιγμή του τραυματισμού του θύματος μέχρι την άφιξη του στο πλησιέστερο και καταλληλότερο νοσοκομείο. Σε αυτή την ώρα οι διασώστες – πυροσβέστες έχουν 20 λεπτά να απεγκλωβίσουν-σταθεροποιήσουν το θύμα από το τροχαίο με σκοπό ο υπόλοιπος χρόνος να είναι διαθέσιμος για την διακομιδή του.
Κλείνω αυτό το μικρό άρθρο αναφορά στο SAVER με τη ευχή τα νεότερα στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος αλλά και των εθελοντικών ομάδων Πολιτικής Προστασίας να υιοθετήσουν τα υπάρχοντα πρωτοκόλλα και τεχνικές διάσωσης για το κοινό καλό, γιατί όπως είπε και ο συγγραφέας Mark Twain :
Το γεγονός πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό, αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα. Το γεγονός πως παρ’ όλα αυτά, κάνει το κακό, αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα.
Άρθρο του Ιωάννη Σ. Ρέτσιου | |
![]() |
Ο Ιωάννης Σ. Ρέτσιος είναι σύμβουλος Health & Safety και εκπαιδευτής μέσων ατομικής προστασίας, με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας πεδίου. Εξειδικεύεται στον εξοπλισμό και τις λύσεις αντιμετώπισης για επικίνδυνα υλικά (Haz.Mat) και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης C.B.R.N.e., παρέχοντας ολοκληρωμένη τεχνογνωσία σε οργανισμούς και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε απαιτητικά περιβάλλοντα. https://www.linkedin.com |